De koninklijke geschiedenis van PostNL
220 jaar geschiedenis
Naamswijzigingen door de jaren heen
PTT Post: 1928 - 1998
We zijn begonnen onder de naam PTT Post in 1928 (Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie) Decennia lang is het een vertrouwd begrip.
TPG Post: 1998 - 2006
In 1998 gingen we over op de naam TPG (TNT Post Groep).
TNT: 2006 - 2011
In 2006 gingen we over op de naam TNT Post (Thomas Nationwide Transport). We zetten met deze naamswijziging meer in op de internationale markt. Daarnaast gaan we van de kleur rood naar oranje.
PostNL: 2011 - nu
Sinds 2011 ken je ons als PostNL. Nog steeds hebben we de vertrouwde, oranje kleur. Door de overheid zijn wij aangewezen om de universele postdienst uit te voeren. Die garandeert dat we 5 dagen per week in elke straat van Nederland de post bezorgen. Zo gaan we door met het bezorgen van bijzondere momenten.
Postbodekledij: toen en nu
We weten allemaal hoe de postbezorgers er nu uitzien, maar hoe zag hun uniform er vroeger uit? We nemen je mee, terug in de tijd.
Postbode 1878
Het postuniform bestaat in 1878 uit een jas, broek en een pet. Dit kostuum werd gedragen door onze postbodes aan het begin van de ‘Administratie der Posterijen en Telegrafie’. Het statige geheel van dit kostuum sluit aan bij de overheid van de 19e eeuw. De vormgeving, typografie, architectuur en decoraties zijn afgeleid uit de volgende perioden van de geschiedenis: classicisme, de barok en renaissance.
Postbode in 1964
Jaren later, in 1964 bestaat het grijze uniform uit een jas, broek, pet, overhemd, stropdas, sjaal en handschoenen. De kleding is voor het eerst gemaakt van kunstvezels. De postbode draagt steeds minder zijn pet, ondanks de draagplicht. In 1973 is het verplicht dragen van de pet dan ook opgeheven. Postbodes die de pet nog wel graag wilden dragen, konden nog wel de pet aanvragen en dragen.
Postbode in 2011
Aan de kleding van onze post- en pakketbezorgers besteedden we in 2011 veel aandacht. De oranje kleding is waterdicht en de voering is uitritsbaar. Ook heeft het pak veel handige zakken. Zo blijft het voor onze bezorgers prettig om post en pakketten te bezorgen, weer of geen weer. Door regen, sneeuw of met 30 graden. De kleuren van onze huisstijl zorgen voor herkenning bij iedereen. Zo zie je direct dat het om een bezorger van PostNL gaat!
De evolutie van de brievenbus
De herkenbare en moderne oranje brievenbus die we vandaag kennen ziet er heel anders uit dan vroeger. Overal zie je er wel een: buiten op straat, maar ook binnen bij PostNL-locaties. Vroeger werd er vooral gekozen voor statige vormen, terwijl de brievenbus nu abstract en vooral functioneel is.
Brievenbus in 1850
Deze statige brievenbus heeft wel 110 jaar deel uitgemaakt van het straatbeeld. Eind 1850 staan de eerste donkergroene brievenbussen in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht. In 1869 krijgen deze brievenbussen een tweede inwerpgleuf. Dit komt door de invoering van postzegels voor drukwerk.
Brievenbus in 1960
In 1960 plaatst PTT twaalf nieuwe brievenbussen op proef in Den Haag. Een moderne brievenbus, in de huisstijl van de PTT in de kleuren rood en wit. Na 2 jaar, in 1962 wordt voor het eerst de ‘tweelingbrievenbus’ definitief ingevoerd. De tweelingbrievenbus scheidt de stadspost van de post voor binnen- en buitenland. Zo is de post beter te sorteren.
Brievenbus in 2011
In 2011 zijn er ruim 19.000 brievenbussen aanwezig in het Nederlandse straatbeeld. Duidelijk te vinden door de opvallende oranje kleuren van onze huidige huisstijl. Deze huisstijl is in 2011 met veel aandacht ontworpen. Tijdens evenementen, zoals de Gaypride in Amsterdam, doen onze brievenbussen mee. Zo kleurden onze brievenbussen in Amsterdam tijdelijk roze!
Vervoer met de jaren
We bezorgen zendingen in wel meer dan 190 landen met verschillende vervoersmiddelen. Onze post- en pakketbezorgers hebben tegenwoordig wel veel meer vervoer waar ze uit kunnen kiezen. Kun je je voorstellen dat vroeger onze postbodes lange afstanden liepen, dagenlang, om de post te bezorgen? Tegenwoordig is dat wel anders. We lichten een paar vervoersmiddelen uit.
Postauto 1928
Deze postauto met gesloten bak werd van binnen beschermd door tralies. Op de zijkant en de achterkant staat in het wit 'posterijen'. De typografie is voor die tijd modern en wordt beschouwd als de 'tweede huisstijl' van de PTT.
Mobiel postkantoor 1952
Een vervoersmiddel en postkantoor in één met een gewicht van 19 ton! Ja je leest het goed. Dit mobiele postkantoor werd voor het eerst ingezet tijdens de TT-races van Assen op 28 juni 1952. In dit postkantoor vond je 3 loketten, een brievenbus, 3 postzegelautomaten, een telex en wel 3 telefooncellen. Het voertuig werd in 1970 verkocht aan Circus Toni Boltini, waar het gebruikt werd als kassawagen. Waarom? Het voertuig was te duur én was niet praktisch in gebruik.
Roodrunner 2001
In 2001 werd de ‘roodrunner’ geïntroduceerd. En de naam zegt het al: dit was een snelle! Met de elektromotor konden onze postbezorgers met minder energieverbruik grote afstanden afleggen. Duurzaam! De bakfiets heeft een metalen frame met een kunststof bak voorop (laadvermogen van 125 kg). De postbezorger belast zijn rug niet bij het sturen. Dit komt doordat het een ergonomisch model is waarbij alleen de wielen draaien en niet de hele bak.
Aantal brieven en pakketten per jaar
Dankzij slimmere sorteerprocessen en efficiënter vervoer konden we steeds meer post bezorgen. Daarnaast zie je een flinke stijging in het aantal pakketten dat bezorgd wordt. Die stijging zet door tot op de dag van vandaag.
| 1875 | 1900 | 1925 | 1950 | 2022 | |
| Aantal brieven | 45 miljoen | 100 miljoen | 250 miljoen | 423 miljoen | 2,4 miljard |
| Aantal pakketten | 1 miljoen | 2,5 miljoen | 7,5 miljoen | 13 miljoen | 384 miljoen |
Meer weten?
Benieuwd naar alle postzegelontwerpen? Deze zijn te vinden op postzegelontwerpen.nl, onderdeel van Beeld en Geluid Den Haag.