Achtergrondinformatie

Met bijna 36.000 medewerkers is PostNL één van de grootste werk- en opdrachtgevers in Nederland. In totaal werken er bij en voor PostNL ongeveer 50.000 mensen. Meer dan 70% van onze werkzaamheden wordt uitgevoerd door mensen die in dienst zijn bij PostNL. Ons uitgangspunt is altijd dat medewerkers, klanten, ondernemers en PostNL gezamenlijk groeien en profiteren van de groei in de pakkettenmarkt.

De grote bedrijfsonderdelen van PostNL transformeren door technologische veranderingen. Er wordt steeds meer online gewinkeld en de brievenpost daalt jaarlijks, omdat er gekozen wordt voor steeds meer digitale vormen van communicatie. Deze snelle veranderingen hebben grote impact op onze bedrijfsprocessen en onze mensen. Daarom zorgen we ervoor dat zij zo goed mogelijk zijn voorbereid op veranderingen in de arbeidsmarkt. Zo zijn er binnen de PostNL-academy veel opleidingsmogelijkheden om je bij of om te scholen. Daarnaast wordt de mogelijkheid geboden om mensen te laten doorstromen van het postbedrijf waar minder mensen nodig zijn naar ons pakkettenbedrijf waar de groei juist kansen biedt.

PostNL is een grote werkgever en kent drie eigen cao’s. De cao voor PostNL geldt voor bijna 18.000 medewerkers, de cao voor postbezorgers voor ruim 15.000 postbezorgers en de cao voor zaterdagbestellers voor ruim 300 medewerkers. Daarnaast vallen medewerkers van kleine entiteiten die onder PostNL vallen onder verschillende andere cao’s. Samen met de vakorganisaties worden afspraken gemaakt voor de PostNL-cao’s als deze aflopen.

Dagelijks zijn er zo’n 4.500 tot 5.000 pakketbezorgers voor PostNL op pad om overal in Nederland zeven dagen per week pakketten te bezorgen. We komen iedere dag in iedere straat. Onze pakketbezorgers zijn daarmee bekend in hun bezorgwijk en vaak een graag geziene gast.

Het overgrote deel (ca. 90%) van onze bezorgers werkt in loondienst, bij PostNL of bij een bezorgondernemer. De bezorgers die in dienst zijn bij PostNL worden betaald conform de PostNL-cao en de bezorgers die in dienst zijn bij een bezorgondernemer conform de BGV cao.

PostNL heeft in augustus 2022 besloten de komende jaren duizenden pakketbezorgers extra zelf in dienst nemen. PostNL geeft daarmee een impuls aan drie cruciale elementen van zijn werkwijze: zoveel mogelijk vaste dienstverbanden, duurzame samenwerkingsverbanden en klimaatvriendelijke bezorging. Het doel is dat op termijn minimaal de helft van alle pakketten in Nederland wordt bezorgd door pakketbezorgers die in dienst zijn bij PostNL. Dat zijn nu rond de 2.000 mensen en dat gaat naar ongeveer 6.000. Daarnaast werken we nog met een kleine groep zelfstandige bezorgers (een kleine 70 zzp’ers, april 2023) die al heel lang voor PostNL bezorgen. Zij hebben in 2015 gekozen voor zelfstandigheid, nadat we alle zzp’ers hebben aangeboden om bij PostNL in dienst te komen. Zzp’ers waarmee PostNL een contract heeft, krijgen een minimale omzetgarantie van € 27 per uur. Sinds 2016 neemt PostNL geen nieuwe zzp’ers meer aan. De andere bezorgritten worden gereden door bezorgondernemers die overwegend bezorgers in dienst hebben. Deze bezorgers krijgen volgens de Beroepsgoederenvervoer (BGV) cao betaald. Zij ontvangen een maandinkomen op basis van hun arbeidscontract. PostNL ziet er via een PayChecked-certificaat op toe dat alle bezorgondernemers hun bezorgers volgens de BGV-cao betalen. We beëindigen de samenwerking wanneer een bezorgondernemer niet kan aantonen dat personeel volgens de BGV-cao betaald wordt.

De routes van bezorgers moeten soms worden aangepast of er moeten extra routes worden aangemaakt. Bijvoorbeeld omdat een bezorger meer adressen in één straat moet bezoeken, en dat er ook steeds vaker meerdere pakketten op één adres worden bezorgd. Voor al onze pakketbezorgers, of ze nu bij ons in dienst zijn of bij een ondernemer, geldt dat we ervoor zorgen dat de bezorgrit haalbaar is. Door het bezorggebied van een bezorger kleiner te maken, dus met minder straten, kunnen de pakketten binnen een normale werkdag bezorgd worden.

Betaling bezorgondernemers

We betalen zelfstandige bezorgers en bezorgondernemers volgens een tariefmodel. In dit tariefmodel houden we rekening met de kosten die een ondernemer moet maken. Denk aan de kosten voor het wagenpark, de kosten voor de planning en coördinatie van de routes, en de betaling van het personeel volgens de cao Beroepsgoederenvervoer (BGV). Uiteraard moeten onze ondernemers daarnaast ook een reële marge kunnen genereren met hun onderneming. Ook hiermee wordt in de tarieven rekening gehouden. Het tariefmodel van PostNL wordt elk jaar geïndexeerd en aangepast als daar aanleiding toe is. Denk aan de stijging van o.a. cao-kosten en verzekeringspremies. PostNL en de ondernemers spreken regelmatig met elkaar over bezorgroutes en ontwikkelingen in de markt en minimaal 1 keer per jaar over het tarief. In de tariefafspraken met ondernemers houden we ook rekening met verschillen in bezorgwijken. Denk aan bezorgwijken waar overdag minder mensen thuis zijn. Of buitengebieden waar de huizen verder uit elkaar liggen. Daarmee zorgen we ervoor dat onze ondernemers eerlijke en juiste tarieven krijgen.

Pakketsorteerders

Consumenten in Nederland bestellen de meeste pakketten in de avond. Na de aankoop van artikelen in een webwinkel komen deze aan bij één van de 28 (februari 2023) pakkettensorteercentra (inclusief een gerobotiseerd sorteercentrum voor kleine pakketten) van PostNL in Nederland. Pakketsorteerders sorteren deze pakketten in de avond en het begin van de nacht. Op dag-, week- en jaarbasis hebben we te maken met sterk wisselende volumes in aantallen pakketten. Zo zien we bijvoorbeeld op dinsdagen een piek door de bestellingen die in het weekend gedaan zijn. Maar ook in de weken na Pasen, nadat vakantiegeld gestort is en in de laatste maanden van het jaar in aanloop naar Black Friday, Sinterklaas en Kerst zijn er veel meer pakketten die gesorteerd en bezorgd moeten worden. Op sommige dagen zijn de pakketvolumes soms twee keer zoveel als gemiddeld. Dit vraagt om een flexibele inzetplanning. Voor de sortering in de avond en nacht is het lastig om mensen te vinden vanwege de werktijden. In de meeste pakkettensorteercentra werkt PostNL voor het sorteerproces daarom samen met uitzendbureaus die hierin gespecialiseerd zijn. De sorteerders in het avondproces worden beloond op basis van de cao voor uitzendkrachten (ABU-cao) en dus de inlenersbeloning van de PostNL-cao. Als grote werkgever vindt PostNL het belangrijk om werk te bieden aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Samen met gemeenten en sociale werkplaatsen is gekeken welke werkzaamheden geschikt zijn voor deze doelgroep. Het opvoeren van pakketten in het sorteerproces in de ochtend is een afgebakend proces waarvan SW-bedrijven aangeven dat dit bijzonder geschikt is voor hun doelgroep. Zij werven en begeleiden hun medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt voor pakketsortering bij PostNL. Meer dan 500 mensen wordt op deze manier een interessante werkplek geboden in een groot deel van de pakkettensorteercentra van PostNL.

Postbezorgers

Van dinsdag tot en met zaterdag bezorgen ruim 15.000 postbezorgers vanuit een kleine 2300 postdepots in alle straten van Nederland zo’n 7,4 miljoen poststukken per dag (2022). Verreweg de meeste postbezorgers zijn bij ons in dienst. Daarnaast werken we samen met uitzendbureaus en sociale werkplaatsen: zij nemen ongeveer 2% van de postbezorging voor hun rekening.

Uitzendkrachten

PostNL streeft ernaar om zoveel mogelijk mensen vaste contracten te bieden. Ook voor werk dat we uitbesteden, hanteren we de cao als norm en worden mensen betaald conform de BGV of uitzend-cao. Ook bieden we werk voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Dat gebeurt in onze sorteerprocessen bij pakketten en in het bezorgproces bij mail.Alleen op plekken waar flexibiliteit onvermijdelijk is met name vanwege pieken en dalen in de e-commerce werken we met uitzendkrachten.

In totaal werkten er (gemiddeld genomen in 2022) ongeveer 50.000 mensen bij en voor PostNL. Het aantal uitzendkrachten dat bij ons werkt, varieert maar gemiddeld genomen was het aantal uitzendkrachten in 2022 2.647 (FTE). Uitzendkrachten worden beloond op basis van de cao voor uitzendkrachten (ABU-cao) en krijgen hetzelfde salaris als hun collega's die in dienst zijn bij PostNL.

Samenvoeging postnetwerken PostNL en Sandd

Per 1 februari 2020 zijn de postnetwerken van Sandd en PostNL samengevoegd tot één sterk landelijk postnetwerk. Deze stap is gezet om, vanwege de al jaren dalende postvolumes, waardoor er in de markt slechts ruimte was voor één landelijk bezorgnetwerk voor post. Door de samenvoeging hebben we een betrouwbare, bereikbare en betaalbare postvoorziening met meer baanzekerheid voor duizenden postbezorgers kunnen waarborgen.

Postbezorgers van Sandd hebben een baan aangeboden gekregen bij PostNL. De overige medewerkers van Sandd konden met voorrang solliciteren op vacatures bij PostNL. Voor postbezorgers van Sandd die het aanbod om bij PostNL te komen werken niet hebben aanvaard en voor alle overige medewerkers van Sandd die niet bij PostNL wilden of konden gaan werken, was er een sociale regeling. PostNL heeft ook de samenwerking met sociale werkplaatsen voorgezet.

Tijdslijn

PostNL en Sandd kondigden het voornemen tot samenvoeging aan op 25 februari 2019. Op 5 september 2019 besloot de ACM om geen vergunning voor de overname te verlenen. De minister van Economische Zaken en Klimaat (EZK) keurde op 27 september 2019 de samenvoeging onder voorwaarden goed. PostNL heeft vervolgens alle aandelen van Sandd overgenomen en is in oktober 2019 gestart met de integratie van beide netwerken. Sinds 1 februari 2020 wordt alle post via het PostNL-netwerk verwerkt en bezorgd en bestaat het netwerk van Sandd niet meer. Na de samenvoeging van netwerken is afscheid genomen van het merk Sandd en de postzegels van Sandd.

Op 11 juni 2020 heeft de Rechtbank Rotterdam het besluit van de minister vernietigd. De minister heeft vervolgens op 9 april 2021 een nieuw besluit genomen, maar op 2 juni 2022 heeft het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) beslist dat de minister van EZK geen vergunning mocht verlenen voor de overname van Sandd door PostNL. Zie hier voor meer informatie.

Deze uitspraak heeft geen gevolgen voor de samenvoeging van de netwerken, die onomkeerbaar is.

Update 29 september 2023

Krimp postvolume

We versturen met z’n allen steeds minder post in Nederland. In 2000 bezorgden we elke dag nog 22 miljoen brieven, in 2022 waren dat er zo’n 7.4 miljoen per werkdag. PostNL past de werkwijze en bedrijfsprocessen aan op het volume om daarmee kosten besparen en post voor onze klanten betrouwbaar, bereikbaar en betaalbaar te houden.

Postbezorging bij PostNL: de feiten & cijfers

PostNL vindt het belangrijk dat de bezorgers veilig rijden en zich bewust zijn van het verkeer. Bezorgers krijgen daarom duidelijke rij-instructies, een verplichte leermodule over verkeersveiligheid en jaarlijks wordt de PostNL Drivers Challenge georganiseerd. De infrastructuur van onze sorteercentra is zo ingericht om zo min mogelijk kilometers te maken. Dat is niet alleen beter voor het milieu, maar ook voor de verkeersveiligheid. Ook wordt er gekeken naar alternatieve vervoersmiddelen en vervangen we steeds meer autokilometers door bezorging met bijvoorbeeld de elektrische (bak)fiets. Daarnaast sturen we op een optimale belading van de bestelbussen. Door zendingen te bundelen, zorgen we dat we zo min mogelijk vervoersbewegingen hoeven te maken. Zo rijdt er overdag maar 1 pakketbus van PostNL door de straat. Daarnaast stuurt PostNL ongeveer 5.000 enquêtes uit om de tevredenheid onder consumenten die pakketten ontvangen te meten. Zowel de complimenten als de klachten koppelen we terug naar onze pakketbezorgers. Maar elke klacht is er 1 te veel. Alle klachten die we krijgen, nemen we serieus. Als we (verkeers-) klachten krijgen over een pakketbezorger, dan spreken we hem of haar daar op aan. En we gebruiken de klacht om onze dienstverlening te verbeteren. We nemen maatregelen bij klachten.