Achtergrondinformatie

Met bijna 53.000 mensen die bij en voor PostNL werken (2021) is PostNL een van de grootste particuliere werk- en opdrachtgevers in Nederland. Meer dan 70% van onze werkzaamheden wordt uitgevoerd door mensen die in dienst zijn bij PostNL.

De grote bedrijfsonderdelen van PostNL transformeren door technologische veranderingen. De pakkettendivisie groeit omdat er steeds meer online wordt gewinkeld en de brievenpost daalt jaarlijks omdat er gekozen wordt voor steeds meer digitale vormen van communicatie. Deze snelle veranderingen hebben grote impact op onze bedrijfsprocessen en onze mensen. Daarom zorgen we ervoor dat zij zo goed mogelijk zijn voorbereid op veranderingen in de arbeidsmarkt. Zo zijn er binnen de PostNL-academy veel opleidingsmogelijkheden om je bij of om te scholen. Daarnaast wordt de mogelijkheid geboden om mensen te laten doorstromen van het postbedrijf waar minder mensen nodig zijn naar ons pakkettenbedrijf waar de groei juist kansen biedt.

PostNL is een grote werkgever en kent drie eigen cao’s. De cao voor PostNL geldt voor bijna 18.000 medewerkers, de cao voor postbezorgers voor zo’n 20.000 16.500 postbezorgers en de cao voor zaterdagbestellers voor ruim 300 medewerkers. Daarnaast vallen medewerkers van kleine entiteiten die onder PostNL vallen onder verschillende andere cao’s. Samen met de vakorganisaties worden afspraken gemaakt voor de PostNL-cao’s als deze aflopen.

Download de infographic

Dagelijks zijn er zo’n 4.500 tot 5.000 pakketbezorgers voor PostNL op pad om overal in Nederland zeven dagen per week pakketten te bezorgen. We komen iedere dag in iedere straat. Onze pakketbezorgers zijn daarmee bekend in hun bezorgwijk en vaak een graag geziene gast. Iedere dag verstuurt PostNL duizenden enquêtes om de tevredenheid onder consumenten die pakketten ontvangen te meten. Deze consumenten waarderen de pakketbezorgers met een gemiddeld rapportcijfer van 8,8. De complimenten geven we uiteraard door aan de pakketbezorgers, en ook eventuele klachten worden besproken om tot een oplossing te komen.

Het overgrote deel (ca. 90%) van onze bezorgers werkt in loondienst, bij PostNL of bij een bezorgondernemer. Een bezorger in loondienst verdient een maandsalaris van tussen de 1800 en 2700 euro op basis van een 40-urige werkweek.

Een aanzienlijk deel is in dienst bij PostNL (ruim 1.900, april 2022) als pakketbezorger en wordt beloond volgens de cao voor PostNL. We werven nog steeds eigen personeel. Daarnaast werken we nog met een kleine groep zelfstandige bezorgers (125 zzp’ers, april 2022) die al heel lang voor PostNL bezorgen. Zij hebben in 2015 gekozen voor zelfstandigheid, nadat we alle zzp’ers hebben aangeboden om bij PostNL in dienst te komen. Zzp’ers waarmee PostNL een contract heeft, krijgen een minimale omzetgarantie van € 27 per uur (april 2022). Sinds 2016 neemt PostNL geen nieuwe zzp’ers meer aan. De andere bezorgritten worden gereden door bezorgondernemers die overwegend bezorgers in dienst hebben. Deze bezorgers krijgen volgens de Beroepsgoederenvervoer (BGV) cao betaald. Zij ontvangen een maandinkomen op basis van hun arbeidscontract. Er is geen sprake van stukloon of betaling per pakket. PostNL ziet er via een PayChecked-certificaat op toe dat alle bezorgondernemers hun bezorgers volgens de BGV-cao betalen. We beëindigen de samenwerking wanneer een bezorgondernemer niet kan aantonen dat personeel volgens de BGV-cao betaald wordt.

De toenemende populariteit van online winkelen leidt tot de groei van het aantal pakketten dat wij bezorgen. De routes van bezorgers worden daarom regelmatig aangepast en extra routes worden aangemaakt. We zien bijvoorbeeld dat een bezorger steeds meer adressen in één straat moet bezoeken, en dat er ook steeds vaker meerdere pakketten op één adres worden bezorgd. Voor al onze pakketbezorgers, of ze nu bij ons in dienst zijn of bij een ondernemer, geldt dat we ervoor zorgen dat de bezorgrit haalbaar is. Door het bezorggebied van een bezorger kleiner te maken, dus met minder straten, kunnen de pakketten binnen een normale werkdag bezorgd worden.

Betaling bezorgondernemers

We betalen zelfstandige bezorgers en bezorgondernemers volgens een tariefmodel. In dit tariefmodel houden we rekening met de kosten die een ondernemer moet maken. Denk aan de kosten voor het wagenpark, de kosten voor de planning en coördinatie van de routes, en de betaling van het personeel volgens de cao Beroepsgoederenvervoer (BGV). Uiteraard moeten onze ondernemers daarnaast ook een reële marge kunnen genereren met hun onderneming. Ook hiermee wordt in de tarieven rekening gehouden. Het tariefmodel van PostNL wordt elk jaar geïndexeerd en aangepast als daar aanleiding toe is. Denk aan de stijging o.a. cao-kosten en verzekeringspremies. PostNL en de ondernemers spreken regelmatig met elkaar over bezorgroutes en ontwikkelingen in de markt en minimaal 1 keer per jaar over het tarief. In de tariefafspraken met ondernemers houden we ook rekening met verschillen in bezorgwijken. Denk aan bezorgwijken waar overdag minder mensen thuis zijn. Of buitengebieden waar de huizen verder uit elkaar liggen. Daarmee zorgen we ervoor dat onze ondernemers eerlijke en juiste tarieven krijgen.

Pakketbezorging België

Download de infographic

Consumenten in Nederland bestellen de meeste pakketten in de avond. Na de aankoop van artikelen in een webwinkel komen deze aan bij één van de 27 pakkettensorteercentra van PostNL in Nederland. Pakketsorteerders sorteren deze pakketten in de avond en het begin van de nacht. Op dag-, week- en jaarbasis hebben we te maken met sterk wisselende volumes in aantallen pakketten. Zo zien we bijvoorbeeld op dinsdagen een piek door de bestellingen die in het weekend gedaan zijn. Maar ook in de weken na Pasen, nadat vakantiegeld gestort is en in de laatste maanden van het jaar in aanloop naar Black Friday, Sinterklaas en Kerst zijn er veel meer pakketten die gesorteerd en bezorgd moeten worden. Op sommige dagen zijn de pakketvolumes soms twee keer zoveel als gemiddeld. Dit vraagt om een flexibele inzetplanning. Voor de sortering in de avond en nacht is het lastig om mensen te vinden vanwege de werktijden. In de meeste pakkettensorteercentra werkt PostNL voor het sorteerproces daarom samen met uitzendbureaus die hierin gespecialiseerd zijn. De sorteerders in het avondproces worden beloond op basis van de cao voor uitzendkrachten (ABU-cao) en dus de inlenersbeloning van de PostNL-cao. Als grote werkgever vindt PostNL het belangrijk om werk te bieden aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Samen met gemeenten en sociale werkplaatsen is gekeken welke werkzaamheden geschikt zijn voor deze doelgroep. Het opvoeren van pakketten in het sorteerproces in de ochtend is een afgebakend proces waarvan SW-bedrijven aangaven dat dit bijzonder geschikt is voor hun doelgroep. Zij werven en begeleiden hun medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt voor pakketsortering bij PostNL. Meer dan 500 mensen wordt op deze manier een interessante werkplek geboden in een groot deel van de pakkettensorteercentra van PostNL.

Het postbedrijf van PostNL heeft in 2021 in totaal meer dan 2 miljard poststukken bezorgd in Nederland. Van dinsdag tot en met zaterdag bezorgen zo'n 16.500 postbezorgers vanuit een kleine 2300 postdepots in alle straten van Nederland zo’n 8 miljoen poststukken per dag (2021). Verreweg de meeste postbezorgers zijn bij ons in dienst. Daarnaast werken we samen met uitzendbureaus en sociale werkplaatsen: zij nemen ongeveer 2% van de postbezorging voor hun rekening.

PostNL streeft ernaar om zoveel mogelijk mensen vaste contracten te bieden. Ook voor werk dat we uitbesteden, hanteren we de cao als norm en worden mensen betaald conform de BGV of uitzend-cao. En we bieden werk voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, in onze sorteerprocessen bij pakketten en in het bezorgproces bij mail. Alleen op plekken waar flexibiliteit onvermijdelijk is met name vanwege pieken en dalen in de e-commerce werken we met uitzendkrachten. ​

In totaal werkten er (gemiddeld genomen in 2021) meer dan 53.000 mensen bij en voor PostNL. Het aantal uitzendkrachten dat bij ons werkt, varieert maar gemiddeld genomen was het aantal uitzendkrachten in 2021 2.978 (FTE). Uitzendkrachten worden beloond op basis van de cao voor uitzendkrachten (ABU-cao) en krijgen hetzelfde salaris als hun collega's die in dienst zijn bij PostNL.

Werkgelegenheid

Tijdslijn

Het ministerie van EZK startte eind 2017 een dialoog met alle stakeholders in de sector over de toekomst van de postvoorziening, nu de volumedaling zich blijft voortzetten. De uitkomst van deze dialoog was dat EZK de conclusie trok dat alleen consolidatie continuïteit en zekerheid zou kunnen bieden. Deze conclusie werd kamerbreed gedeeld tijdens een debat in de Tweede Kamer in september 2018. Vervolgens kondigden PostNL en Sandd het voornemen tot samenvoeging aan op 25 februari 2019. De staatssecretaris van EZK keurde op 27 september 2019 de samenvoeging onder voorwaarden goed. PostNL heeft alle aandelen van Sandd overgenomen en is in oktober 2019 gestart met de integratie van beide netwerken. Sinds 1 februari 2020 wordt alle post via het PostNL-netwerk verwerkt en bezorgd. Na de samenvoeging van netwerken is afscheid genomen van het merk en de postzegels van Sandd. Zie hier voor meer informatie.

We versturen met z’n allen steeds minder post in Nederland. In 2000 bezorgden we elke dag nog 22 miljoen brieven, in 2021 waren dat er zo’n 8 miljoen per werkdag. PostNL past de werkwijze en bedrijfsprocessen aan op het volume om daarmee kosten besparen en post voor onze klanten betrouwbaar, bereikbaar en betaalbaar te houden.

PostNL vindt het belangrijk dat de bezorgers veilig rijden en zich bewust zijn van het verkeer. Bezorgers krijgen daarom duidelijke rij-instructies, een verplichte leermodule over verkeersveiligheid en jaarlijks wordt de PostNL Drivers Challenge georganiseerd. De infrastructuur van onze sorteercentra is zo ingericht om zo min mogelijk kilometers te maken. Dat is niet alleen beter voor het milieu, maar ook voor de verkeersveiligheid. Ook wordt er gekeken naar alternatieve vervoersmiddelen en vervangen we steeds meer autokilometers door bezorging met bijvoorbeeld de elektrische (bak)fiets. Daarnaast sturen we op een optimale belading van de bestelbussen. Door zendingen te bundelen, zorgen we dat we zo min mogelijk vervoersbewegingen hoeven te maken. Zo rijdt er overdag maar 1 pakketbus van PostNL door de straat. Iedere dag stuurt PostNL ongeveer 5.000 enquêtes uit om de tevredenheid onder consumenten die pakketten ontvangen te meten. Zowel de complimenten als de klachten koppelen we terug naar onze pakketbezorgers. Onze pakketbezorgers worden gemiddeld beoordeeld met een 8,5. Maar elke klacht is er 1 te veel. Alle klachten die we krijgen, nemen we serieus. Als we (verkeers-) klachten krijgen over een pakketbezorger, dan spreken we hem of haar daar op aan. En we gebruiken de klacht om onze dienstverlening te verbeteren. Bij ernstige klachten nemen we gepaste maatregelen.

Online winkelen blijft onverminderd populair. In 2013 bezorgde PostNL 131 miljoen pakketten en in 2019 waren dat 283 miljoen pakketten en 8 jaar later, in 2021 waren dat 384 miljoen pakketten. En ook voor de komende jaren verwacht PostNL een groei omdat steeds meer mensen online winkelen. Naast deze groei in aantallen, komen er ook steeds meer producten en markten online. PostNL voorziet vooral groei in de bezorging van boodschappen, maaltijdboxen en speciale voeding zoals vlees en sportvoeding (food), de bezorging van medicijnen en medische hulpmiddelen (health) en de B2B e-commercemarkt. 

De groei van het aantal pakketten leidt ertoe dat we bezorgwijken periodiek aanpassen en dat we extra bezorgroutes aanmaken. We zien bijvoorbeeld dat we in elke straat op steeds meer adressen pakketten bezorgen. En dat we steeds vaker meerdere pakketten op één adres bezorgen. Door het bezorggebied van een bezorger kleiner te maken, dus met minder straten, kunnen onze pakketbezorgers de pakketten binnen een normale werkdag bezorgen.

De afgelopen jaren hebben we flink geïnvesteerd in ons pakkettennetwerk om deze groei op te vangen. In 2018 en 2019 openden we 6 nieuwe sorteercentra in Nederland. 

In 2021 werd in Nieuwegein een gerobotiseerd sorteercentrum voor kleine pakketten gerealiseerd, waarmee onze netwerkcapaciteit met 15% zal groeien. In 2021 werd tevens een nieuw depot in Westzaan geopend. Ook openden er 2 nieuwe depots in België. In het voorjaar van 2022 opende het eerste pakkettensorteercentrum in België, Willebroek.